Piano onderhoud
Het onderhoud van een piano of vleugel is afhankelijk van factoren zoals:
> Conditie De belangrijkste onderdelen van het onderhoud van een piano of vleugel zijn: |
||
Kast
Alle kast afwerkingen kunnenonderhouden worden door het gebruiken van een zachte schone doek ofplumeau. Gebruik geen alcoholhoudende middelen of agressie stoffenzoals terpentine, wasbenzine etc. Hoogglans (polyester)Bij het afstoffen van hoogglans kasten kan het stof het beste in één richting worden afgenomen (voorkomt kringen). Vingers of aanslag kunnen door middel van een iets vochtige zeem worden weggehaald. Een polyester kast kan d.m.v. een speciale polish worden onderhouden. Houtafwerking (fineer) Instrumenten die met hout zijn afgewerkt (gefineerd) mogen alleen afgestoft worden (geen olie of was gebruiken.) |
||
Stemmen
Het ontstemmen van een piano of vleugel is een natuurlijk proces. Door de enorme trekkracht van de besnaring (ca. 18.000 kg) en de werking van de zangbodem door luchtvochtigheidsverschillen (krimpen en uitzetten) verandert de spanning per snaar. Omdat dit bij iedere snaar net anders is, ontstaan er tussen snaren onderling een onreinheid. De stemmer zorgt dat de snaren op elkaar worden afgestemd, waardoor deze onreinheid wordt weggenomen en het instrument op toon blijft. Het proces van ontstemmen hangt o.a. af van de kwaliteit het instrument, de conditie en een juiste luchtvochtigheid en temperatuur. |
||
Voordelen van een gestemde piano:
- op toonhouden van het instrument Voor het stemmen van een piano wordt gemiddeld 2 à 3 keer per jaar genomen afhankelijk van de diverse factoren. |
||
Regulatie
Naast stemmen bestaat verder onderhoud van een piano of vleugel uit reguleren. Onder reguleren verstaan we; alle functies van de piano zoals het mechaniek, klavier en pedalen op elkaar afregelen zodat het instrument weer optimaal functioneert. Door het reguleren wordt de algehele conditie van het instrument geoptimaliseerd. Met name de speelaard wordt hierdoor aanzienlijk verbeterd en hierdoor is tevens minimale slijtage gewaarborgd. Hoe vaak dit moet plaatsvinden hangt van diverse elementen af, maar gemiddeld is dit minimaal ééns in de 5 jaar noodzakelijk (bij niet professioneel gebruik). |
||
Intonatie
Het klankkarakter (timbre) van een piano of vleugel wordt in eerste instantie gevormd door de constructie, materiaalgebruik en vakmanschap van de fabrikant. Door het instrument een laatste afwerking te geven kan de klank vervolmaakt en geëgaliseerd worden. Deze afwerking, waarvoor een zeer geoefend oor en veel vakkennis en vakmanschap voor nodig is, noemen we intoneren. Voor een optimaal resultaat van de intonatie zal de intonateur het mechaniek reguleren, de hamerkoppen afstellen en daarna de hamerkoppen bewerken. Ieder nieuw instrument wordt door de fabrikant intensief geïntoneerd. Net als het ontstemmen is een verandering van intonatie net zo'n natuurlijk proces. |
||
Verandering van intonatie ontstaat door:
- de kwaliteit van de hamerkoppen; door betere materialen en vorm blijft de intonatie langer 'staan'. -het bespelen zelf; de hamerkoppen krijgen groeven en worden door hetaanslaan steeds iets harder (klank wordt daardoor ook scherper). - droge lucht; hierdoor drogen de hamerkoppen uit en wordt de klank scherper em intoneren steeds moeilijker |
||
Reparatie Onderdelen die over het algemeen op termijn (afhankelijk van vele factoren) aan vervanging toe zijn: Hamerkoppen Deze drogen op termijn uit; hierdoor gaat de souplesse eruit en is intonatie of schuren niet meer mogelijk. Demping |
||
Besnaring Een verroeste besnaring is moeilijker te stemmen en de koper omwonden snaren kunnen slecht gaan klinken en gaan rammelen.Toetsinvoeringen De vilten invoeringen van de toetsen drogen uithierdoor krijgen detoetsen speling met als gevolg dat het mechaniek enklank moeilijkerdoseerbaar is. Afhankelijkvan de leeftijd, conditie en kwaliteit van een instrumentis op langeretermijn een revisie of restauratie noodzakelijk. |
||
Luchtvochtigheid
Een piano of vleugel bestaat voornamelijk uit hout vanwege de goedverwerkbare en vooral akoestische eigenschappen. Fabrikanten vankwaliteitsinstrumenten hebben de verschillende houtsoorten op eenjuiste wijze naar een bepaalde luchtvochtigheid gebracht en verwerkt.Naast alle houtonderdelen (meer dan 10.000) worden er ook vele anderematerialen gebruikt zoals vilt en leer. Door schommelingen inluchtvochtigheid verandert de omvang van de onderdelen en wrijfpuntendoor het zwellen en krimpen. De stabiliteit van de stemming enregulatie (totale afregeling) worden hierdoor sterk beïnvloed. Een goede luchtvochtigheid is er één die constant is en die zich tussen de 50% - 70% bevindt. > meer informatie |