Romantiek (1810- 1914)

De romanticus uit in zijn werk zijn gevoelsleven en al datgene wat hem als scheppend kunstenaar innerlijk sterk beroert. Ludwig van Beethoven, staande op de grens van het Classicisme en de Romantiek, heeft in zijn Vijfde Symfonie, de zg. 'Noodlotssymfonie, de innerlijke strijd en hevige spanningen waaraan hij ten prooi was op aangrijpende wijze verklankt. Inspiratie vindt de romantische componist menigmaal in de middeleeuwse volkskunst, voorts in buitenmuzikale gegevens zoals een verhaal, een gedicht, de natuur, de nationale geschiedenis enz.

Voor de romantische componist is de inhoud van zijn compositie belangrijker dan de vorm, in tegenstelling tot de opvattingen van de klassieke componist voor wie de volmaakte, evenwichtige vorm een onmisbare voorwaarde was. Dit neemt niet weg dat voor menig romanticus de klassieke vorm (vooral de hoofdvorm in het eerste deel van de symfonie, sonate enz.) uitgangspunt was voor de constructie van zijn werken. Door de grote invloed van de literatuur op de toonkunst beleeft de liedkunst een periode van grote bloei in de l9de eeuw.

Tijdvakken
Voor de overzichtelijkheid wordt de Romantiek in drie tijdvakken verdeeld waarbij wel opgemerkt dient te worden dat de specifieke kenmerken van deze tijdvakken geleidelijk in elkaar overgaan.

We onderscheiden:
> Vroeg-Romantiek (1810-1850)
> Hoog-Romantiek (1850-1890)
> Laat-Romantiek (1890-1914)

Vroeg-Romantische componisten
De voornaamste vroeg-romantische componisten zijn:

Ludwig van Beethoven (1770-1827)
Vooral in zijn latere werken.

Carl Maria von Weber (1786-1828)
Duits componist en vooral belangrijk door zijn sprookjesopera 'Oberon' en de eerste echte Duitse opera 'Der Freischutz'.

Franz Schubert (1797-1828)
Geboren in Lichtenthal bij Wenen, stamt uit een zeer kinderrijk gezin van een arme schoolmeester.

Felix Mendelssohn-Bartholdy* (1809-1847)
Op 17jarige schreef deze componist zijn meesterwerk nl. de ouverture bij Shakespeares toneelstuk 'Midzomernachtsdroom'. Naast deze toneelmuziek behoren zijn 4de symfonie, de z.g. 'Italiaanse' en zijn vioolconcert tot de meest gespeelde werken van deze componist.

Robert Schumann (1810-1856)
Zijn pianoconcert is het meest uitgevoerde werk van deze Duitse componist; zijn liederen en symfonieen zijn zeker niet minder belangrijk.

Frederic Chopin (1810-1849)
Deze van origine Poolse componist verbleef hct grootste deel van zijn leven in Frankrijk. Hij componeerde bijna uitsluitend werken voor piano en wordt wel beschouwd als de grootste klaviercomponist aller tijden. Dat hij zijn Poolse landsaard niet verloochende blijkt wel uit het feit dat in veel van zijn composities het ritme van de Poolse volksdans een grote plaats inneemt (o.a. polonaise, mazurka enz.).