A capella
A capella betekent zingen zonder instrumentale begeleiding. De stemmen dragen het volledige muziekstuk en er wordt vaak veel aandacht besteed aan harmonie, ritme en dynamiek. A capella komt voor in klassieke koorzang, gospel, pop en barbershop.
Accelerando
Accelerando is een Italiaanse muziekterm die aangeeft dat het tempo van het stuk geleidelijk versneld moet worden. Het wordt vaak gebruikt om spanning of energie op te bouwen binnen een compositie en komt zowel in klassieke als moderne muziek voor.
Akkoord
Een akkoord bestaat uit drie of meer tonen die tegelijkertijd worden gespeeld. Akkoorden vormen de harmonische structuur van een muziekstuk en worden veel gebruikt op instrumenten zoals piano en gitaar. Er zijn vele soorten akkoorden, zoals majeur, mineur en septiem.
Akkordeon
De akkordeon is een draagbaar blaasinstrument met toetsen of knoppen en een balg. Geluid ontstaat door lucht door metalen tongen te persen. Het instrument is populair in volksmuziek, tango en Franse chansons, maar duikt ook op in pop en rock.
Alt
Alt is een zangstem tussen sopraan en tenor, meestal gezongen door vrouwen of jongens. In koren vormt de altpartij een belangrijk middenregister. De term wordt ook gebruikt voor de altviool, een instrument dat qua toonhoogte tussen viool en cello in zit.
Alteratie
Alteratie is het verhogen of verlagen van een toon in een akkoord of toonladder met een halve toon. Het wordt gebruikt om spanning te creëren in harmonieën, vooral in jazz en klassieke muziek. Een bekend voorbeeld is het verminderde of verhoogde akkoord.
Altviool
De altviool is een strijkinstrument dat iets groter is dan een viool en lager klinkt. De klank is warm en donker, en het instrument speelt vaak ondersteunende partijen in orkesten en kamermuziek. Het wordt bespeeld met een strijkstok of met pizzicato.
Amplitudo
Amplitudo verwijst naar de grootte van trillingen bij geluidsgolven. In muziek wordt het geassocieerd met volume of geluidssterkte. Hoe groter de amplitudo, hoe luider het geluid. Het is een belangrijk element bij het opnemen en afmixen van muziek.
Analog synthesizer
Een analoge synthesizer genereert geluid met elektrische signalen. In tegenstelling tot digitale synths produceert hij een warme, vaak onvoorspelbare klank. Analoge synths waren populair in de jaren 70 en 80 en zijn nu weer geliefd in elektronische muziek.
Andante
Andante is een tempobegrip dat een matig langzaam tempo aanduidt, meestal geïnterpreteerd als een rustig wandeltempo. Het wordt vaak gebruikt in klassieke muziek en geeft de uitvoerder een idee van de gewenste sfeer van het muziekstuk.
Anhemitonisch
Anhemitonisch verwijst naar toonladders zonder halve tonen, zoals de pentatonische ladder. Deze toonladders klinken vaak open en melodieus en worden veel gebruikt in Aziatische, Afrikaanse en Keltische muziek, maar ook in blues en rock.
Appogiatura
Een appogiatura is een versieringsnoot die tijdelijk spanning veroorzaakt door een toon in de melodie kort te vervangen of te onderbreken. Het wordt meestal uitgevoerd als een korte, expressieve noot vlak voor een hoofdtoon.
Arco
Arco betekent “met de strijkstok” in het Italiaans. Het wordt gebruikt als aanduiding in partituren voor strijkinstrumenten, vooral nadat een pizzicato-passage is gespeeld waarbij de snaren worden getokkeld.
Arrangement
Een arrangement is een herschikking van een bestaand muziekstuk voor een andere bezetting of stijl. Het kan gaan om het aanpassen van instrumentatie, harmonie, ritme of structuur. Arrangeren vereist muzikale creativiteit en inzicht in orkestratie.
Arpeggio
Een arpeggio is het spelen van de tonen van een akkoord afzonderlijk in plaats van tegelijk. Dit geeft een vloeiende, harpachtige klank en wordt veel gebruikt in piano-, gitaar- en blaaspartijen.
Articulatie
Articulatie verwijst naar de manier waarop tonen worden aangezet, verbonden of losgemaakt. Voorbeelden zijn legato (gebonden), staccato (kort en los), en accent. Goede articulatie helpt om expressie en duidelijkheid in muziek over te brengen.
Atonaal
Atonale muziek heeft geen vaste toonsoort. In plaats van traditionele harmonie gebruikt het vrije samenklanken. Atonaliteit ontstond begin 20e eeuw en wordt vaak geassocieerd met componisten zoals Schoenberg en Berg.
Audioproductie
Audioproductie is het proces van opnemen, bewerken, mixen en masteren van geluid. Het is een belangrijk onderdeel van muziekproductie, waarbij zowel technische als creatieve keuzes gemaakt worden om het eindresultaat te bepalen.
Ausdrucksvoll
Ausdrucksvoll is een Duitse aanwijzing in bladmuziek die betekent: “expressief” of “met gevoel.” Het vraagt van de uitvoerder om emoties duidelijk hoorbaar over te brengen, bijvoorbeeld door dynamiek en frasering.